Blog

Tekst opublikowany w Gazeta Praca 28.03.2011

– Międzynarodowy think-tank Ethisphere Institute opublikował listę stu czterdziestu pięciu najbardziej etycznych firm świata. Większość jest ze Stanów Zjednoczonych. Są też z Brazylii, Indii czy Izraela, a także firny europejskie, na przykład z Portugalii, Belgii, Finlandii. Na liście nie ma żadnej firmy z Pol- ski ani innego kraju Europy Wschodniej. Dlaczego? Nasze firmy są nieetyczne?

– A może niewystarczająco etyczne jak na standardy zachodnie? Ciekawe jest to, że istnieją instytucje, które zajmują się monitorowaniem etyczności firm – to już szósty ranking Ethisphere Institute. Przy układaniu tej listę kierowano się całym zestawem kryteriów.. Aby się na niej znaleźć, firma musiała się zgłosić i wy- pełnić kwestionariusz. Ma on trzydzieści sześć stron, jest dość skomplikowany i wnikliwy. Lista powstaje na podstawie autooceny firm, które przyznają sobie punkty w zależności od tego, jak przestrzegają etycznych zasad prowadzenia biznesu, na przykład: jak dbają o pracowników, czy pracownicy są stawiani w sytuacji konfliktu interesów, na ile można w firmie przyjmować prezenty i tak dalej. Ważna jest też kwestia ochrony środowiska. 

Zburzmy mur między światem prywatnym i zawodowym

Nieraz odnoszę wrażenie, że w Polsce prowadzenie biznesu, a konkretnie zarabianie pieniędzy, traktowane jest jako coś nieczystego, wręcz wstydliwego. Być może dlatego w codziennym życiu oddzielamy sferę prywatną od biznesowej. Nie sprzedajemy niczego znajomym, o sprawach zawodowych nie rozmawiamy z rodziną, a w pracy o życiu prywatnym. O rozdzieleniu obu sfer świadczy także używanie różnych „biznesowych” pojęć. Na ulicy i w mediach słychać o biznesowych spotkaniach i lunchach, na Stadionie Narodowym są biznesowe loże, a ostatnio widziałem nawet biznesowy kosz kwiatów. Czy wkrótce będziemy mieli biznesowe piwo, wódkę albo bieliznę? Tak czy inaczej między światem prywatnym a zawodowym postawiliśmy wysoki i gruby mur. Zupełnie niepotrzebnie.

Dlaczego młodzi Polacy wolą pracować w zagranicznych firmach?

Olę poznałem zimą, pół roku temu. Właśnie zaczynała pracę w polskiej korporacji – jednej z sieci detalicznych. Miała zarządzać małym zespołem. Zajmowała się tym już wcześniej w niewielkiej firmie na prowincji. Była przejęta pracą w korporacji w Warszawie. Spotkałem ją ponownie wczoraj. Właśnie wychodzi z wielkiego stresu. Mówi, że najgorszy jest średni management. Ci na samej górze są OK. Średni management to najczęściej ludzie bez żadnego przygotowania do prowadzenia zespołów czy motywowania podwładnych. Tak zwana zjebka to najczęstsza forma komunikacji z podwładnym.

Polak-patriota to dobry team player – marzy mi się, że kiedyś tak będzie.

Zeszłoroczna wyprawa polskich himalaistów na Broad Peak zakończyła się tragedią. Okazało się, że nie istniał zespół, a jedynie lider i jego pomocnicy. Lider osiągnął cele i pozostawił pomocników w tyle. Jeden nie doszedł do obozu. Zamarzł. Zespół to dużo więcej niż grupa kilku osób i wspólny cel. Tylko jak się tego nauczyć?

Spotykam młodych, którzy zakładają firmę, żeby stworzyć sobie etat. Niewiele ma to wspólnego z biznesem

Blisko dwa i pół miliona osób prowadzi obecnie w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą, tak zwane mikroprzedsiębiorstwa. To dużo jak na 17 milionów aktywnych zawodowo. Ile z tych mikroprzedsiębiorstw rozwinie się w prawdziwe firmy, a ile zniknie? Co o tym zadecyduje? 

Ich zestaw jest fundamentem działania firmy.

W samolocie linii Delta z San Diego do Atlanty oglądam na małym ekranie tak zwany in-flight safety video. Myślę: jeszcze jeden nudny filmik o tym samym, czyli jak zapinać pasy i gdzie szukać kamizelki ratunkowej. Ten był jednak inny. Oprócz zwykłych informacji o bezpieczeństwie zawierał słowo od prezesa o wartościach, którymi kierują się pracownicy linii lotniczej Delta. A co mnie to interesuje – pomyślałem – chcę bezpiecznie i tanio przelecieć z punktu A do punktu B. Jakie wartości przyświecają przewoźnikowi, jest mi obojętne. Po głębszym zastanowieniu zmieniłem jednak zdanie. Zdałem sobie sprawę, że dla mnie jako pasażera ważne jest, czy pilot i jego załoga pracują wyłącznie dla pieniędzy czy kierują się czymś więcej. Jeśli jest to „coś więcej”, to najprawdopodobniej będą bardziej zaangażowani w realizację zadań. Oczywiście tak się złożyło, że w kontekście pracy zawodowej wartości pracowników Delta Airlines pokrywały się z moimi.

Siła organizacji nie polega na geniuszu wodza

O ile polskie produkty i usługi skutecznie konkurują za granicą,
o tyle rzadko spotykani są polscy menedżerowie, którzy odnieśli międzynarodowe sukcesy w Europie Zachodniej lub w Stanach Zjednoczonych. Nasza kadra menedżerska nieczęsto wzbija się ponad poziom regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Dlaczego? Co trzeba umieć, aby móc prowadzić zespoły, oddziały czy nawet całe zachodnie firmy? Merytorycznie jesteśmy mocni – wykształceni, inteligentni, ambitni, zacięci, sumienni. Znamy języki. Dlaczego nie przebijamy się wyżej?

Nauczmy się lepszych rozwiązań

Do niedawna w Finlandii, w tamtejszych urzędach skarbowych, można było przez SMS dowiedzieć się o dochodach każdego obywatela. Wystarczyło znać numer jego komórki, numery rejestracyjne samochodu albo imię, nazwisko i adres zamieszkania.

Od wieków mówiło się, że dostęp do wiedzy i informacji to klucz do sukcesu. Dlaczego w epoce powszechnego do nich dostępu sukces osiągają tylko niektórzy?

W latach 80. i 90. Bill Gates miał wizję – „A computer on every desk and in every home”, czyli komputer na każdym biurku w pracy i w każdym domu. Dość górnolotne, ale Microsoft był w stanie przełożyć tę wizję na konkretne strategie, cele i taktykę działania. A co najważniejsze, potrafił wszystko po kolei zrealizować.